Basisprincipes

Om een goed beeld te krijgen van de suïcidale toestand en het unieke complex van factoren dat bij een persoon heeft geleid tot suïcidaliteit is een goed contact onontbeerlijk. Goed contact houdt in dat de persoon zich vrij kan voelen om over de suïcidegedachten te praten.

Aandachtspunten:

• Besteed volledige aandacht aan de persoon en probeer je in de ‘mindset’ te verplaatsen door de crisis vanuit diens perspectief te zien.
• Bevraag proactief suïcidale gedachten en intenties op een open manier en maak ze bespreekbaar.
• Laat de persoon voluit spreken over de negatieve gevoelens en gedachten die aan de basis liggen van de mentale pijn en geef erkenning aan deze gevoelens. Het uiten van deze emoties kan opluchten en helpen bij het ordenen van gedachten.
• Houd contact en volg de persoon goed op. Dit houdt in dat je de suïcidegedachten meermaals bevraagt en bespreekt en de zorg afstemt op de noden. Als de betrokkene in crisis is, zie de persoon dan sneller en meer frequent. Als de betrokkene niet naar een afspraak komt, neem dan meteen contact op. Hiermee geef je aan dat je betrokken bent.

Het is na te streven de suïcidale persoon te motiveren en te stimuleren om een naaste te betrekken in de verschillende fases van de hulpverlening, van intake tot nazorg. Naasten betrekken kan de band met de persoon en de naasten versterken en heeft een positief effect op de doeltreffendheid en duurzaamheid van de behandeling én de therapietrouw.

Naasten kunnen op verschillende vlakken een rol spelen. Zij kunnen inzicht bieden in de leefwereld van de betrokkene, meedenken over de hulp die nodig is en steun bieden bij de opvang en begeleiding van de persoon. Vaak zullen naasten ook zelf behoefte hebben aan psycho-educatie, steun en hulp.

Aandachtspunten:

• Vooraleer je naasten betrekt: respecteer voldoende de autonomie van de suïcidale persoon en stimuleer die om de regie zelf in handen te nemen. Probeer op een actief coachende manier eerst samen de problemen in kaart te brengen, mogelijke oplossingen te zoeken, om vervolgens zorgvuldig en in overleg na te gaan of de situatie en context er zich toe lenen om naasten te betrekken.
• Wanneer de hulpverlener de situatie en context gunstig acht om naasten te betrekken, maar de persoon met zelfmoordgedachten er niet meteen voor open staat, is het belangrijk de voordelen hiervan toe te lichten en de persoon actief te motiveren en stimuleren.
• De mate waarin naasten betrokken worden, moet in overeenstemming zijn met hun bereidheid en hun draagkracht.

• Naasten betrekken dient in overeenstemming te zijn met de privacywetgeving, de wet op de patiëntenrechten en het beroepsgeheim. Meer daarover lees je in het Deel Wetgeving.